559 w całej Polsce. Tych specjalistów pilnie potrzebujemy

1 tydzień temu 16

Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił do Ministra Zdrowia z prośbą o wskazanie działań na rzecz dostosowania systemu opieki zdrowotnej do zmian demograficznych
Chodzi o starzenie się polskiego społeczeństwa
Z odpowiedzi, jaką RPO otrzymał z Ministerstwa Zdrowia wynika, że brakuje geriatrów
Jest ich obecnie 559, czyli 1,5 specjalisty na 100 tys. mieszkańców
Nie zapowiada się, aby sytuacja miała się poprawić, bo mimo, że specjalizacja z geriatrii jest priorytetowa mało kto decyduje się na tę ścieżkę
W 2024 r. na 143 miejsca rezydenckie w tej specjalizacji zakwalifikowało się zaledwie 13 lekarzy

Problemy systemowe a opieka geriatryczna. RPO zapytał resort

Eksperci wspierający w pracy Rzecznika Praw Obywatelskich zwracają uwagę na problemy w obszarze opieki geriatrycznej, które wymagają zmian systemowych.

Są to m.in.:

edukacja geriatryczna medyków,
dostęp seniorów do wyrobów medycznych,
dostęp do świadczeń geriatrycznych,
cyfryzacja systemu,
rozwój onkologii geriatrycznej

Według RPO, konieczne są działania w celu wdrożenia zmian systemowych na rzecz dostosowania systemu opieki zdrowotnej do zmian demograficznych i zwiększenia dostępności systemu ochrony zdrowia dla osób starszych.

RPO wystąpił w tej sprawie do minister zdrowia Jolanty Sobierańskiej-Grendy.

Resort wystosował obszerną odpowiedź, jednak nie wszystkie informacje są optymistyczne.

Geriatrów nie przybywa w takim tempie, jak osób starszych

Resort zdrowia przyznał, że postępujący proces starzenia się społeczeństwa skutkuje zwiększeniem popytu na świadczenia zdrowotne, a tym samym na dostępność odpowiednio wyspecjalizowanego personelu medycznego.

Jednak - jak stwierdził - określenie optymalnej liczby lekarzy specjalistów z geriatrii jest trudne i wymaga uwzględnienia kilku aspektów.

Jak podaje MZ, w 2024 r. było 559 lekarzy ze specjalizacją z geriatrii, podczas gdy ogólna liczba pracujących lekarzy w Polsce przekraczała 148 tys. Oznacza to, że liczba geriatrów w przeliczeniu na 100 tys. ludności wynosi średnio 1,5, ale występuje zróżnicowanie regionalne od 2,6 do 0,5.

Brakuje tez chętnych na tę specjalizację mimo, że uznana jest za priorytetową. W 2024 r. na 143 przyznane miejsca rezydenckie w tej dziedzinie zakwalifikowało się zaledwie 13 lekarzy w trybie rezydenckim - informuje MZ.

MZ w odpowiedzi przypomina, że "tematyka dotycząca geriatrii jest przedmiotem kształcenia zarówno przeddyplomowego, jak i podyplomowego lekarzy. Rozszerzenie wiedzy z zakresu geriatrii następuje w trakcie
szkolenia specjalizacyjnego znacznego grona lekarzy, bowiem moduł podstawowy z chorób wewnętrznych, obejmujący tematykę geriatrii, jest podstawą szkolenia specjalizacyjnego lekarzy w 21 dziedzinach medycyny".

Jak tłumaczy MZ, odczuwalne problemy z dostępem do lekarzy mogą wynikać nie tylko z liczby lekarzy specjalistów, lecz także z organizacji systemu, lokalizacji świadczeń czy modelu opieki.

MZ podał też liczbę poradni geriatrycznych. Jest ich 111, z czego najwięcej w Warszawie (9), Krakowie (6) i Łodzi (6). Z kolei liczba oddziałów geriatrycznych - jak podaje resort - w latach 2021-2024 "sukcesywnie wzrastała". MZ mówi tez o wyraźnym wzroście liczby pacjentów leczonych na tych oddziałach.

Z danych MZ wynika, że w 2024 r. zrealizowano 34,6 tys. hospitalizacji na rzecz 30,6 tys. pacjentów w 61 oddziałach geriatrycznych. Wskaźnik liczby pacjentów na 100 tys. ludności w 2024 r. osiągnął wartość 81,7. (...) W 2023 r. liczba łóżek na oddziałach geriatrycznych wynosiła 1266, co oznacza wzrost o
14% w stosunku do 2021 r., w którym sprawozdano 1112 łóżek. (...) Średnie obłożenie oddziałów geriatrycznych w 2023 r. wynosiło 65 proc., co stanowi wzrosło 14 proc. względem 2021 r. (51 proc.).

Koordynowanej opieki geriatrycznej w POZ nie będzie

Ministerstwo zdrowia odniosło się także do pytania o wprowadzenie geriatrycznej opieki koordynowanej w POZ.

- W Ministerstwie Zdrowia nie są prowadzone prace związane z wprowadzeniem geriatrycznej opieki koordynowanej w podstawowej opiece zdrowotnej (POZ) - czytamy w odpowiedzi.

Jednocześnie MZ zwraca uwagę, że dostępne aktualnie zakresy opieki koordynowanej- diabetologia, kardiologia, endokrynologia, pulmonologia, nefrologia, dotyczą tych schorzeń, które występują w wieku starszym.

- Tak więc udzielanie świadczeń opieki koordynowanej stwarza możliwość diagnozowania kilku chorób, udostępniania, w uzasadnionych stanem zdrowia przypadkach, konsultacji specjalistycznych, monitorowania stanu zdrowia, koordynowania procesu leczenia w kilku zakresach u jednego pacjenta, co zapobiega polipragmazji i pozwala na koordynację całościowego procesu leczenia pacjenta - przekonuje resort.