Czym jest zespół nawracającej gorączki? To musisz o nim wiedzieć

• Sprawdź, czy dobrze się odżywiasz. Zrób TEST
• Więcej takich historii znajdziesz na stronie głównej Onetu
• Dużo czytania, a mało czasu? Sprawdź skrót artykułu

SPIS TREŚCI

1. Czym jest zespół nawracającej gorączki?
2. Diagnostyka w zespole nawracającej gorączki
3. Leczenie i powikłania zespołu nawracającej gorączki

Gorączka to typowy objaw występujący w przeziębieniu, grypie, anginie lub innego typu chorobie zakaźnej. Ustępuje, w zależności od przypadku, gdy organizm zwalczy patogen lub po wdrożeniu odpowiedniego leczenia. Czasami jednak ustalenie przyczyny gorączki jest trudne, a dodatkowo ma ona tendencję do nawracania. W medycynie mówi się wtedy o zespołach nawracającej gorączki, które najczęściej dotykają dzieci, choć mogą być diagnozowane także u dorosłych.

Czym jest zespół nawracającej gorączki?

Zespół nawracającej gorączki zawiera w sobie choroby, których przyczyny są różne. Ich cechą wspólną jest natomiast gorączka, która występuje co pewien czas i nie jest objawem infekcji sezonowej, choroby autoimmunologicznej czy nowotworowej. Dodatkowo mogą pojawiać się:

• ból stawów,
• powiększone węzły chłonne,
• obrzęk wokół oczu,
• owrzodzenia jamy ustnej.

W medycynie wyróżnia się kilka chorób, które należą do zespołu nawracającej gorączki. Najczęściej diagnozowane to:

• zespół nawracającej gorączki aftowego zapalenia jamy ustnej, zapalenia gardła i węzłów chłonnych (PFAPA) — występuje u dzieci w wieku 2-5 lat, a do typowych objawów poza gorączką należą ból gardła, powiększenie węzłów chłonnych i owrzodzenia występujące w jamie ustnej;
• rodzinna gorączka śródziemnomorska (FMF) — jest to choroba genetyczna, którą przeważnie diagnozuje się u dzieci do lat 10. Jej objawy to ból i obrzęk brzucha, klatki piersiowej lub stawów;
• zespół okresowy związany z receptorem czynnika martwicy nowotworów (TRAPS) — choroba występuje zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Objawia się bolesną wysypką, dreszczami i bólem mięśni;
• zespół hiperimmunoglobuliny D (HIDS) — to rzadka choroba genetyczna, której objawy można zaobserwować już w pierwszym roku życia.

Diagnostyka w zespole nawracającej gorączki

Gorączka to typowy objaw infekcji sezonowych, dlatego w pierwszej kolejności lekarz musi je wykluczyć. Następnie przeprowadza badania pod kątem nowotworów, pierwotnych niedoborów odporności i wieloczynnikowych chorób zapalnych (takich jak toczeń układowy czy choroba Leśniowskiego-Crohna). Dalsze postępowanie zależy w dużej mierze od objawów, jakie towarzyszą nawracającej gorączce.

W przypadku zaburzeń wieloukładowych, takich jak bóle brzucha, wymioty czy bóle w klatce piersiowej, lekarz może zlecić badania genetyczne w celu rozpoznania zespołu hiperimmunoglobuliny D lub rodzinnej gorączki śródziemnomorskiej. Natomiast objawy występujące w rejonie głowy i szyi, w tym powiększone węzły chłonne bądź zapalenie gardła, mogą sugerować PFAPA. Pozostałe objawy, takie jak pokrzywka, zapalenie spojówek oraz bóle stawów mogą wskazywać na okresowe zespoły zależne od kriopiryny.

Przeczytaj również: Gorączka chikungunya to zagrożenie dla Europy. Jak się chronić przed chorobą "człowieka zgiętego"?

Leczenie i powikłania zespołu nawracającej gorączki

Leczenie chorób objawiających się nawracającą gorączką zależy od przyczyny. Przykładowo w PFAPA podaje się przede wszystkim glikokortykosteroidy, niesteroidowe leki przeciwzapalne oraz leki obniżające gorączkę. Tymczasem rodzinna gorączka śródziemnomorska wymaga leczenia kolchicyną, która zapobiega atakom gorączki.

Choroby, w których przebiegu obserwuje się nawracającą gorączkę, na ogół nie niosą za sobą powikłań. Nie są również śmiertelne, jednak ze względu na częstotliwość występowania gorączki i zwykle młody wiek pacjentów, powinni oni pozostać pod opieką lekarza. Ponadto rodzinna gorączka śródziemnomorska sprzyja amyloidozie, która może uszkadzać narządy, a zwłaszcza nerki. Warto pamiętać, że choć zespół nawracającej gorączki jest charakterystyczny dla dzieci, to może on wystąpić także u młodzieży i dorosłych.