Joanna Kołaczkowska miała glejaka. "Rokowania były złe. Nie ma jej"

• Poznaj swój Indeks Zdrowia! Wystarczy, że odpowiesz na te pytania
• Więcej aktualnych wiadomości znajdziesz na stronie głównej Onetu

Czym jest glejak mózgu?

Glejaki to nowotwory wywodzące się z komórek glejowych mózgu i rdzenia kręgowego. Choć nie należą do najczęstszych nowotworów, stanowią aż 70 proc. wszystkich guzów rozwijających się wewnątrz czaszki. Szczególnie często dotykają dzieci, a ich złośliwe postacie mogą być wyjątkowo niebezpieczne.

Komórki glejowe, obok neuronów, są podstawowymi elementami tkanki nerwowej. Odpowiadają za szereg funkcji, od odżywiania i ochrony neuronów, po tworzenie osłon mielinowych wokół ich wypustek. W przeciwieństwie do neuronów glej zachowuje swoją umiejętność podziałów komórkowych, co sprawia, że właśnie w jego przypadku może dojść do powstania nowotworu — glejaka.

W Polsce glejaki nie należą do najczęstszych nowotworów — pod względem śmiertelności zajmują dziewiąte miejsce u mężczyzn i trzynaste u kobiet. Jednak sytuacja wygląda inaczej u dzieci, u których komórki glejowe dzielą się intensywniej. Z tego powodu glejaki są po białaczkach drugim najczęściej występującym nowotworem wieku dziecięcego.

Dowiedz się więcej: Nowotwory u dzieci zaczynają się inaczej. Każdy rodzic powinien znać te objawy

Objawy glejaka — na co zwrócić uwagę?

Symptomy glejaka zależą głównie od lokalizacji guza w mózgu oraz jego wielkości. Wśród ogólnych objawów, które pojawiają się, gdy guz powoduje wzrost ciśnienia wewnątrzczaszkowego, wymienia się bóle i zawroty głowy, nudności, wymioty, trudności z koncentracją, zaburzenia pamięci, otępienie, a czasem także napady padaczkowe.

Oprócz objawów ogólnych glejaki mogą wywoływać także symptomy specyficzne dla określonych obszarów mózgu. Wśród nich znajdują się zaburzenia mowy i słuchu, problemy ze wzrokiem, różnego rodzaju zaburzenia czucia czy niedowład. Każdy niepokojący objaw neurologiczny, zwłaszcza w połączeniu z wymienionymi wcześniej symptomami, powinien skłonić do konsultacji lekarskiej.

Glejak wielopostaciowy — najgroźniejszy z glejaków

Nowotwory glejowe klasyfikuje się według lokalizacji, stopnia złośliwości oraz rodzaju komórek, z których się wywodzą. Glejak wielopostaciowy, powstający z gleju gwiaździstego, jest najczęściej występującym typem tego nowotworu — stanowi połowę wszystkich przypadków.

Charakteryzuje się najwyższym, czwartym stopniem złośliwości i bardzo agresywnym przebiegiem. Szybko rośnie i rozprzestrzenia się na sąsiednie obszary mózgu, najczęściej pojawiając się w obszarze płata skroniowego lub czołowego. W przypadku lokalizacji w płacie skroniowym mogą wystąpić objawy depresyjne, lękowe oraz zaburzenia pamięci, natomiast w płacie czołowym — wzmożona agresja i podwyższone libido.

To może cię zainteresować: Polscy badacze przekształcili wyjątkowo złośliwy guz mózgu w łagodny

Leczenie glejaków — wyzwania i możliwości

Podstawową metodą leczenia glejaków jest chirurgiczne usunięcie guza. Jednak ze względu na umiejscowienie w pobliżu kluczowych struktur mózgu, całkowite wycięcie nie zawsze jest możliwe. W takich przypadkach stosuje się leczenie wspomagające, takie jak chemioterapia i radioterapia.

Dodatkowo, w niektórych sytuacjach wykorzystuje się nowoczesne metody, w tym wirusoterapię, terapie genowe i immunoterapię. Badania wykazały również obiecujące rezultaty przy zastosowaniu THC, jednak ta forma leczenia wymaga dalszych analiz.

Rokowania w przypadku glejaków

Rokowania dla pacjentów z glejakiem zależą głównie od stopnia złośliwości nowotworu. Statystyki są niepokojące — tylko połowa chorych przeżywa pierwszy rok od postawienia diagnozy. W przypadku glejaków IV stopnia, takich jak glejak wielopostaciowy czy rdzeniak, większość pacjentów nie dożywa dwunastu miesięcy. Niższy stopień złośliwości daje większe szanse na przeżycie.

Pacjenci z glejakiem I stopnia (jest nim na przykład gwiaździak włosianokomórkowy) mają aż siedemnastokrotnie większe szanse na przeżycie. Szacunkowo, po dziesięciu latach od rozpoznania aż 47 proc. pacjentów nadal żyje.