Konkurs Kroniki zapomnianych zwycięstw. Polska 1980-89 rozstrzygnięty

„Opowiedzmy polskie zwycięstwo. Opowiedzmy sobie. I im. A oni – nam. My, którzy pamiętamy czas tamtego fenomenu (Świadkowie). I niech też opowiedzą »oni« – którzy tamtych czasów nie mogą pamiętać, bo ich na świecie wtedy nie było lub byli jeszcze dziećmi (Spadkobiercy). W tym konkursie chodzi o to, aby wszyscy opowiadali o swoich sukcesach związanych z dziedzictwem lat 1980–1989. Szkoła, praca, miłość są równie ważne jak sprawy Polski. Po to, aby kiedyś inni mogli sobie dać radę, gdy będzie kiepsko” – tak ideę przedsięwzięcia tłumaczyli jego inicjatorzy, czyli redakcja magazynu „Kraków i Świat”, Stowarzyszenie Pisarzy Polskich Oddział Kraków oraz Stowarzyszenie Sieć Solidarności. 

Znamy wyniki konkursu

„Chodzi o opisanie zwycięskich chwil – zarówno ogólnospołecznych, jak i osobistych – związanych z czasem od 1980 do 1989 roku” – precyzowali. Dodawali: „Jury będzie zwracało uwagę przede wszystkim na oryginalność spojrzenia, ale także na walory literackie”.

Efektem apelu było 325 opowieści.

Spośród nich jury nagrodą Grand Prix (i 15 tysiącami złotych) uhonorowało tekst Listonosz zwycięstw. Jego autorem jest Zbigniew Masternak (godło „Gilgamesz”). Pisze: „Mój ojciec zawsze powtarzał, że list nigdy nie jest tylko papierem. (…) Wraca do mnie jego nauka: że papier ma pamięć, a pamięć – odwagę. Że zwycięstwa nie zawsze widać na pierwszych stronach gazet. Czasem są w drobnym druku, w marginesach”.

Partnerem Strategicznym Konkursu Kroniki Zapomnianych Zwycięstw 1980-89 jest Miasto Kraków

Najlepsze prace nagrodzone

W kategorii „Świadkowie” (autorzy urodzeni przed 1980 rokiem) Nagrodę Główną (i 10 tysięcy złotych) otrzymał Paweł Mossakowski (godło „Klub”) za Lojalkę. Z kolei Nagrodę Główną (10 tysięcy złotych) w grupie „Spadkobiercy” (autorów urodzonych po 1980 roku) zdobyła Marianne White (godło „Perdita”) za Stan zamrożenia.

Ponadto jurorzy wyróżnili 10 tekstów (ich autorzy otrzymają po 2,5 tysiąca złotych): Most (Izabela Uroda „Bella”), Cudak (Anna Furmanowicz „Boleyn”), Adieu, Feliks (Kamil Wcisłek „Władysław Odonic”), Człowiek z prefabrykatu (Filip Duval „FMSD”), Fredek (Grzegorz Hajkowski „Beldona”), Opowieść wigilijna 1982 (Arkadiusz Stosur „Beresteczko”), Lenin z irokezem (Magdalena Czyżykiewicz „Ma”), Wybory 1989 – materiał spoza kadru (Aleksandra Majdzińska „Kogut”), Niedzielny poranek (Marta Guzowska „Czternastolatka”), To tylko spacer (Patrycja Pelica „Nocny motyl’).

Przewodniczący jury, Krzysztof Zajas, zdecydował się ufundować nagrodę specjalną (2,5 tysiąca złotych) dla opowieści Światło zza firanki (Agnieszka Koniarz „Niezłomna jesień”). „Kiedy to czytałem, przyznam, popłakałem się, bo przypomniałem sobie swoje odczucia z tego czasu” – uzasadniał.

Jury zgodnie przyrównało znaczenie Kronik zapomnianych zwycięstw 1980-1989 do słynnej inicjatywy zebrania relacji chłopów polskich, którą przeprowadzono w II RP.

Niektóre spośród zgłoszonych do konkursu tekstów będą opublikowane na łamach magazynu „Kraków i Świat” oraz wydane w formie książkowej.

Planowane kolejne edycje

Jury tworzyli: 1. Prof. Krzysztof Zajas (Uniwersytet Jagielloński) – przewodniczący, 2. Marcin Celiński (Reset Obywatelski), 3. Joanna Czauderna-Szreter (Europejskie Centrum Solidarności, Gdańsk), 4. Agnieszka Fryz-Więcek (Fundacja Świat ma Sens), 5. Magda Huzarska-Szumiec (Magazyn Kraków i Świat), 6. Adam Kwaśny (Stowarzyszenie Pisarzy Polskich), 7. Jadwiga Malina (Stowarzyszenie Pisarzy Polskich), 8. Krystyna Ryczaj-Marchewczyk (Stowarzyszenie Sieć Solidarności), 9. Janusz Schwertner (Goniec.pl), 10. Paweł Szczepanik, przedstawiciel Prezydenta M. Krakowa, 11. Katarzyna Wójcik (Magazyn Kraków i Świat), 12. Marek Zając (Telewizja Polska SA)

Patronat honorowy nad konkursem objęła pani Marszałek Senatu RP Małgorzata Kidawa-Błońska. Partnerami inicjatywy byli: Europejskie Centrum Solidarności i Zamek na Wawelu. Patronat korporacyjny przyjęła TVP SA. Medialnie akcję wsparli: Goniec.pl i Reset Obywatelski.

Przedsięwzięcie zorganizowali wspólnie: magazyn „Kraków i Świat”, Stowarzyszenie Pisarzy Polskich Oddział Kraków oraz Stowarzyszenie Sieć Solidarności, a producentem była Fundacja Świat ma Sens.

Co symboliczne: konkurs ogłoszono w Gdańsku na 6. Festiwalu Wolności i Praw Człowieka, a wyniki – 20 października na Wawelu, w rocznicę słynnego wawelskiego kazania wygłoszonego tam przez ks. Józefa Tischnera do liderów „Solidarności”.

Organizatorzy akcji Kroniki zapomnianych zwycięstw zamierzają ją poszerzać o kolejne cykle.