Krupówki zabytkiem? Konserwator stawia sprawę jasno

Katarzyna Urbańska, małopolska wojewódzka konserwator, która na początku października odrzuciła wniosek w sprawie wpisu do rejestru zabytków historycznego układu urbanistycznego Krupówek, sugeruje utworzenie strefy ochrony konserwatorskiej w planie zagospodarowania przestrzennego, co pozwoliłoby skuteczniej chronić historyczny charakter ulicy. Od decyzji chce się odwołać zakopiański urząd miasta.

"Krupówki nie spełniają kryteriów wpisu do rejestru zabytków"

- Obszar Parku Kulturowego ulicy Krupówki jest tożsamy z terenem objętym postępowaniem Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w sprawie wpisu do rejestru zabytków, zatem teren ten jest już objęty jedną z form ochrony konserwatorskiej, określoną w art. 7 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami – powiedział PAP Jan Kozakowski, rzecznik Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Krakowie.

Złoto, zegarki i biżuteria – jak inwestować w piękno?

Wojewódzki konserwator odmówił wpisu Krupówek do rejestru, wskazując, że obszar ten nigdy nie tworzył historycznego układu urbanistycznego, a jego obecny wygląd odbiega od pierwotnej struktury przestrzennej i estetycznej. Mimo to przy ulicy znajdują się budynki objęte indywidualną ochroną konserwatorską, a cały teren od 2015 r. jest chroniony przepisami Parku Kulturowego i jest ujęty w gminnej ewidencji zabytków jako "Historyczny układ urbanistyczny części Miasta Zakopane w granicach Parku Kulturowego obszaru ul. Krupówki".

Dla ochrony parku przeprowadzono szczegółową ocenę wartości architektonicznych i krajobrazowych. Małopolska wojewódzka konserwator zabytków prowadziła rozmowy z władzami miasta o wprowadzeniu dodatkowych zabezpieczeń w planach miejscowych, jednak dotychczas nie zostały one zrealizowane.

Wojewódzki konserwator zabytków wskazuje, że strefa ochrony konserwatorskiej w planie miejscowym umożliwiłaby m.in. zachowanie brył historycznych budynków, odpowiednie kształtowanie nowych obiektów oraz stosowanie detalu regionalnego. Ochrona w planie ma rangę równą wpisowi do rejestru zabytków, ale decyzje w tej sprawie należą do władz gminy.

Postępowanie administracyjne w sprawie wpisu do rejestru zabytków historycznego układu urbanistycznego ul. Krupówki zostało wszczęte w 2023 r. Inicjatorem postępowania był Miejski Konserwator Zabytków w Zakopanem. Następnie Narodowy Instytut Dziedzictwa wydał opinię na temat wartości i zasadności objęcia ochroną konserwatorską przedmiotowego obszaru. Wynika z niej, że obszar Krupówek jest zróżnicowany pod względem wartości zabytkowych, a optymalną formę ochrony stanowią zapisy planistyczne i koncepcja parku kulturowego.