Melancholijny nastrój, oniryczne opowieści i gesty silniejsze od słów. TOP 5 najważniejszych filmów francuskich. Numer 2. to perełka Nouvelle Vague

1 tydzień temu 9

Te dzieła nie tylko inspirują największych współczesnych twórców, ale przede wszystkim ukształtowały obecną branżę filmową i nauczyły nas wrażliwości. Od przełomowych dzieł artystów Nowej Fali, po oniryczne opowieści o ponadczasowym przekazie. To zestawienie to przewodnik po najważniejszych francuskich dziełach, które na zawsze zapisały się w historii kinematografii.

1. „400 batów”, reż. François Truffaut (1959)

„400 batów” to film, który zapoczątkował słynną, francuską Nową Falę oraz erę kina autorskiego. To także debiut reżyserski François Truffaut i prawdopodobnie najbardziej osobiste dzieło w jego karierze. To wnikliwa opowieść o Anoine Doinel'u, chłopcu dorastającym w Paryżu, który stopniowo oddala się od świata dorosłych. Zaniedbywany przez rodziców, źle traktowany w szkole i nierozumiany przez otoczenie, rozpoczyna okres buntu, który nie rodzi się z nienawiści, a z potrzeby wolności. Reżyser za sprawą postaci Antoine (będącej jego dziecięcym alterego) rewolucjonizuje postrzeganie dziecka w kinematografii. Ukazując jego pełnowymiarowy i złożony charakter, unika sentymentalizmu i upiększeń, za to opowiada z humanistyczną wrażliwością. W „400 batów” Truffaut umieścił wszystkie elementy Nowej Fali, a w tym nieprofesjonalnych aktorów, liczne improwizacje, zdjęcia w plenerach, a także subiektywny punkt widzenia. Twórca mistrzowsko połączył realizm obyczajowy z poetyckim nastrojem wolności, tworząc ponadczasową opowieść o trudnościach dojrzewania w świecie skrojonym pod dorosłych.

2. „Do utraty tchu”, reż. Jean-Luc Godard (1960)

To arcydzieło, które ukształtowało współczesną kinematografię. Legenda francuskiej Nowej Fali, Jean-Luc Godard w „Do utraty tchu” opowiada historię, zafascynowanego gangsterskim kinem amerykańskim, Michela, który sam ucieka przed wymiarem sprawiedliwości. Jako azyl wybiera Paryż, gdzie ukrywa się w domu swojej dziewczyny Patricii. To film pełen błyskotliwych dialogów, będący oknem na świat francuskiej stolicy lat 60. Lecz to nie fabuła przyniosła mu status legendy, a sposób w jaki został opowiedziany. Godard przełomowo zerwał ze wszystkimi utartymi schematami kinowej narracji, wprowadzając takie rozwiązania jak spontaniczny montaż (tzw. jump cuts), świadome łamanie iluzji filmowej (in. czwartej ściany) czy kręcenie z ręki, które nadało całości surowy, dokumentalny styl. Główny bohater, w którego wcielił się Belmondo, to jeden z pierwszych filmowych antybohaterów, który zainspirował takich twórców jak Al Pacino, Scorsese czy Tarantino. „Do utraty tchu” to esencja Nowej Fali, która nie potrzebowała spektakularnej oprawy i budżetu, by tworzyć z pasją, intuicją i wolnością.

3. „Pianistka”, reż. Michael Haneke (2001)

„Haneke tworzy kino, które boli, ale właśnie dlatego jest ono konieczne”, napisał o tym dziele The Guardian. Kultowy reżyser, słynący z chłodnych, analitycznych narracji stworzył film, obok którego nie da się przejść obojętnie. To opowieść o Erice Kohut (w tej roli ikona francuskiego kina, Isabelle Huppert), surowej nauczycielce fortepianu, która żyje pod emocjonalnym jarzmem swojej matki. Jej życie jest zdominowane przez represję, samotność i obsesję kontroli, co jest widzowi stopniowo odkrywane gdy kobieta wdaje się w relację z jednym ze swoich uczniów. Romans staje się destrukcyjnym polem walki, gdzie spotykają się erotyzm, przemoc i władza. Mimo złożoności i nieoczywistej moralnej postawy głównej bohaterki, reżyser nie podejmuje prób ocenienia jej, pozwalając odbiorcy na samodzielną interpretację, która, uwierzcie na słowo, nie jest łatwa. To kino, które niepokoi rosnącym napięciem psychologicznym, ukazywanym w aluzyjnych gestach, dopracowanych kadrach i muzyki największych twórców romantyzmu. „Pianistka” do dziś szokuje i udowadnia, jak duży wpływ na dorosłe życie mają wartości wyniesione z rodzinnego domu.

4. „Amelia”, reż. Jean-Pierre Jeunet (2001)

To jeden z najbardziej charakterystycznych francuskich filmów, któremu, mimo licznych nominacji, jakimś cudem umknęła statuetka Oscara. To opowieść o ekscentrycznej młodej kobiecie zamieszkującej czarującą, paryską dzielnicę Montmarte. Amelia, choć nieco introwertyczna, ciekawa jest świata i ludzi, czego doświadcza wszystkimi możliwymi zmysłami. Tym samym, widz zaproszony jest w bajkowy świat, którego, analogicznie do głównej bohaterki, doświadcza wielozmysłowo. Wielobarwna mozaika detali i sugestii umieszczona w samym sercu Paryża to opowieść o marzeniach i miłości, która zaskakuje. Szczególnie zapada w pamięć doskonała kreacja Audrey Tatou, która tym występem ugruntowała swoją pozycję w branży filmowej. „Amelia” to dzieło jedyne w swoim rodzaju, które do dziś zachwyca onirycznym stylem narracji i romantyczną scenerią stolicy Francji.

5. „Nietykalni”, reż. Olivier Nakache, Éric Toledano (2011)

Od dnia premiery ten film przez 10 kolejnych tygodni utrzymywał się jako numer 1 w kinach, tym samym plasując się na drugim miejscu najchętniej oglądanych w historii francuskiej kinematografii. „Nietykalni” to komediodramat, który podbił serca widzów na całym świecie, podejmując niełatwą problematykę z niespotykaną czułością i humorem. To opowieść o przyjaźni dwójce mężczyzn, których los łączy w wyniku przypadku. Driss jest chłopakiem z paryskich przedmieść, który niedawno opuścił więzienne mury, z kolei Phillippe to zamożny mężczyzna z ruchową niepełnosprawnością. Ich drogi stykają się, gdy Driss zostaje zatrudniony jako opiekun Phillippe. Lecz to nie tylko opowieść o przyjaźni, ale także społeczny komentarz na temat klasowości i generowanych przez nią uprzedzeń. „Nietykalni” to jeden z najpiękniejszych filmów dotykających tematu niepełnosprawności, którą twórcy przedstawiają z poruszającą subtelnością oraz ogromną dawką ciepła i humoru.

Przeczytaj źródło