4 dni temu
11
Jako rodowita kielczanka byłam naprawdę ciekawa, jak ten remont Teatru Żeromskiego się uda. W końcu o jego odnowieniu mówiło się od lat, a oczekiwania były ogromne. Efekt? Przekroczył najśmielsze oczekiwania. Teatr nie tylko odzyskał dawny blask, ale też został doceniony za granicą – i to przez najbardziej wymagające jury w świecie architektury.
Teatr Żeromskiego w Kielcach odzyskał dawny blask
Teatr im. Stefana Żeromskiego to jedna z najstarszych scen teatralnych w Polsce. Powstał w 1879 roku z inicjatywy Ludwika Stumpfa, a zaprojektował go Franciszek Ksawery Kowalski. Legenda głosi, że budynek powstał z miłości do pewnej warszawskiej aktorki. Niezależnie od tego, czy to prawda, nie sposób zaprzeczyć, że teatr od zawsze był ważnym punktem na mapie Kielc.
Dzięki pracowni WXCA, która wygrała konkurs na jego modernizację w 2017 roku, obiekt dziś wygląda lepiej niż kiedykolwiek. Fasada znów ozdobiona jest rzeźbami czterech muz teatralnych, a wnętrza odrestaurowano z ogromną dbałością o detale. W foyer i na klatkach schodowych znów czuć klimat XIX wieku, a wśród odtworzonych medalionów pisarzy – obok Mickiewicza, Słowackiego czy Krasińskiego – pojawili się też współcześni twórcy: Wisława Szymborska i Czesław Miłosz. Autorem tych prac jest rzeźbiarz Piotr Maślanka.
WXCA
Spektakularne rozwiązania sceniczne przyciągają uwagę Europy
Ale ten remont to nie tylko zabytkowe zdobienia. To przede wszystkim skok technologiczny, który wywindował Teatr Żeromskiego do europejskiej ligi. Nowoczesna scena obrotowa o średnicy 6 metrów, sześć zapadni dwupoziomowych, mobilne audytoria i możliwość gry na trzy strony – takich rozwiązań próżno szukać nawet w dużych teatrach w Niemczech czy Francji.
W efekcie rozbudowy powstała także druga scena, studio nagrań, dwie sale prób, podziemne magazyny, pokoje rezydencyjne dla artystów i warsztaty techniczne. Co ważne – przy zachowaniu oryginalnego układu widowni Dużej sceny.
WXCA/Nate Cook
Zderzenie historii z nowoczesnością docenione przez jury
W nowym skrzydle teatru widać, jak można połączyć stare z nowym w sposób, który nie razi i nie próbuje dominować. Fasada nowej części z kanelowanych betonowych płyt współgra z rytmem historycznej elewacji. Oficyny przy dziedzińcu nawiązują do klasycznych proporcji, ale mają współczesny charakter.
To przykład architektury, która nie sili się na fajerwerki, ale działa przez harmonię i kontekst. Subtelne przejścia, stonowana kolorystyka, detale z mosiądzu i szkła – wszystko tworzy spójną, szlachetną całość.
Nowe miejskie podwórko otwiera teatr na mieszkańców
Najbardziej cieszy jednak to, że teatr nie zamyka się na elity. Dziedziniec, który przez lata był niedostępny, dziś stał się przestrzenią otwartą. Można tam przyjść na warsztaty, jogę, koncerty albo po prostu posiedzieć. Co więcej – scena nowej sali ma okno wychodzące właśnie na to podwórko, co pozwala oglądać przedstawienia także z zewnątrz.
WXCA
Dla WXCA to już trzecia nominacja do Nagrody Miesa van der Rohe. Wcześniej jury doceniło Muzeum w Palmirach (2013) oraz Europejskie Centrum Edukacji Geologicznej w Chęcinach (2017). Tym razem w centrum uwagi znalazły się Kielce. I nie bez powodu – projekt rewitalizacji teatru łączy w sobie szacunek dla historii z nowoczesnym podejściem do przestrzeni i funkcji.
Nagroda UE Mies van der Rohe Award to jedno z najbardziej prestiżowych wyróżnień w świecie architektury. Przyznawana co dwa lata, wyróżnia projekty, które mają znaczenie kulturowe i społeczne. Zwycięzcę tegorocznej edycji poznamy w kwietniu 2026 roku.
To miejsce inkluzywne – przystosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, z myślą o widzu i artystach. Wreszcie jest to przestrzeń, w której chce się być. Kielce zyskały coś więcej niż odnowiony budynek – zyskały nowe serce kultury.
English (US) · 
Polish (PL) ·