Nowe święto państwowe 12 kwietnia 2026. Projekt ustawy w Sejmie: czy będzie dzień wolny?

Nowe święto może budzić emocje z racji pytań o kolejny dzień wolny od pracy w kalendarzu. Projekt, który wpłynął do Sejmu, ma jednak przede wszystkim uhonorować tych, którzy w obronie Ojczyzny utracili zdrowie. W uzasadnieniu podkreślono, że inwalidzi wojenni to grupa szczególna, wymagająca troski i indywidualnego traktowania ze strony państwa.

Nowe święto 12 kwietnia: Dzień Inwalidy Wojennego. Kto złożył projekt?

Projekt ustawy został złożony przez posła Adama Lubońskiego, wraz z grupą parlamentarzystów Klubu Polska 2050 - Trzecia Droga. Co więcej, wstępne poparcie zapowiedziała również Konfederacja, co daje szansę, że projekt zyska poparcie ponadpartyjne. W dokumentach sejmowych czytamy, że inicjatorzy podkreślają konieczność uhonorowania tych, którzy w obronie Polski oddali zdrowie, a często całe swoje życie zawodowe i rodzinne.

Dlaczego akurat 12 kwietnia? Data nie jest przypadkowa. To rocznica I Ogólnokrajowego Zjazdu Inwalidów Wojennych RP z 1919 roku, podczas którego formalnie powołano Związek Inwalidów Wojennych – jedną z najstarszych organizacji weteranów w Polsce. Wtedy, w odradzającej się Rzeczypospolitej, zrodziła się idea, że ofiara żołnierzy nie może zostać zapomniana.

Trudno oprzeć się refleksji, że w narodowej pamięci coraz więcej miejsca zajmują wydarzenia i postaci XX wieku. Dodanie tego dnia do kalendarza świąt państwowych to symboliczny ukłon w stronę ludzi, którzy już po zakończeniu bitew musieli stoczyć własną – z chorobą, niepełnosprawnością, samotnością.

Czy 12 kwietnia będzie dniem wolnym od pracy?

To pytanie pojawia się najczęściej – zarówno w mediach, jak i w rozmowach w zakładach pracy. Niestety (albo stety, w zależności od punktu widzenia), 12 kwietnia nie będzie dniem wolnym od pracy. Ustawodawca zastrzegł, że nowe święto ma mieć charakter państwowy i symboliczny, a nie wpływać na rytm gospodarki czy edukacji.

Można to porównać do takich dat jak 1 marca – Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” czy 17 września – Dzień Sybiraka. To święta obchodzone oficjalnie, ale bez skutków dla pracowników. W praktyce oznacza to, że 12 kwietnia szkoły i urzędy będą działać normalnie, choć z pewnością w wielu miejscach odbędą się uroczystości i akademie.

Czy to dobrze? Część komentatorów twierdzi, że „prawdziwy szacunek” powinien oznaczać dzień wolny. Z drugiej strony – lista takich dat byłaby w Polsce coraz dłuższa, a kalendarz pracy coraz krótszy.

Jakie przywileje i świadczenia mają inwalidzi wojenni?

Nowe święto nie daje żadnych dodatkowych świadczeń – ma czysto symboliczny charakter. W rzeczywistości inwalidzi wojenni już dziś korzystają z wielu uprawnień oraz dodatków, które potwierdza prawo. Oto najistotniejsze:

Świadczenia finansowe:

• Dodatek kombatancki: 348,22 zł
• Dodatek pielęgnacyjny (dla inwalidów wojennych całkowicie niezdolnych do pracy): 522,33 zł
• Dodatek kompensacyjny: 52,23 zł
• Ryczałt energetyczny: 312,71 zł
• Dodatek do renty inwalidy wojennego: 1 333,24 zł

Ulgi i świadczenia pozapieniężne:

• Ulgi transportowe: 50 % na komunikację miejską; 51 % na transport krajowy (kolej/autobus)
• Zwolnienie z abonamentu RTV (RTV)
• Pierwszeństwo w obsłudze opieki zdrowotnej (m.in. leczenie bez kolejki)
• Darmowe leki i wyroby medyczne dla osób uprawnionych
• Pierwszeństwo przy naborze do DPS

Uprawnienia zawodowe i obywatelskie:

• Prawo do dodatkowych 10 dni roboczych urlopu (dla pracujących kombatantów)
• Możliwość wcześniejszego przejścia na emeryturę (kobiety od 55 r.ż., mężczyźni od 60 r.ż., jeśli urodzeni przed 1949 r.)
• Renta z tytułu niezdolności do pracy – 100 % podstawy (całkowicie niezdolni) lub 75 % (częściowo niezdolni) niezależnie od stażu pracy

Dla wielu osób to wcale nie są ogromne kwoty finansowe. Ale – jak mawiał klasyk – „nie chodzi o pieniądze, lecz o gest i uznanie”. To właśnie w tym kontekście państwo deklaruje wsparcie i pamięć.

Nowe święto państwowe 12 kwietnia. Harmonogram prac nad ustawą

Projekt został złożony we wrześniu 2025 r. przez posła Adama Lubońskiego. Teraz czeka go standardowa droga legislacyjna:

Prace nad projektem ustawy - oś czasu

• 09.2025 – złożenie projektu ustawy w Sejmie, nadanie numeru druku,
• jesień 2025 – opinie Biura Analiz Sejmowych i pierwsze czytanie,
• zima 2025/2026 – prace w komisjach, głosowanie w Sejmie i Senacie,
• 2026 – ewentualne wejście w życie (14 dni po ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw).

Jak zawsze w przypadku projektów poselskich – wiele zależy od kalendarza politycznego. Trudno nie zauważyć, że rok 2026 będzie rokiem intensywnych przygotowań do kolejnych wyborów, a tego typu inicjatywy mają duży potencjał symboliczny.

Kto nie skorzysta z nowego święta 12 kwietnia?

Trudno mówić o namacalnych korzyściach z potencjalnego nowego święta. Na pewno nie skorzystają z niego:

• pracownicy – brak dnia wolnego od pracy,
• rodziny inwalidów – ustawa nie wprowadza żadnych dodatkowych świadczeń,
• inni weterani (np. misji zagranicznych) – święto dedykowane jest wyłącznie inwalidom wojennym w rozumieniu prawa.

Nowe święto państwowe 12 kwietnia. Koszt i skutki społeczne

Projekt nie rodzi skutków finansowych – tak wynika wprost z uzasadnienia. Nie oznacza to jednak, że będzie bez znaczenia. Symbolika świąt państwowych odgrywa dużą rolę – przypomina, kogo chcemy jako wspólnota wyróżnić, a o kim pamiętać.

Być może w kolejnych latach obchody 12 kwietnia będą miały charakter lokalnych uroczystości, akademii w szkołach, wystaw i marszów pamięci. I to właśnie może być największym efektem tej ustawy.

Dzień Inwalidy Wojennego 12 kwietnia - FAQ

Czy 12 kwietnia będzie dniem wolnym od pracy?
Nie – ustawa przewiduje święto państwowe, ale bez dnia wolnego.

Kiedy ustawa wejdzie w życie?
14 dni po ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw – jeśli zostanie uchwalona i podpisana przez prezydenta.

Jakie dodatki dostają inwalidzi wojenni?
Dodatek kombatancki, pielęgnacyjny, ryczałt energetyczny oraz ulgi transportowe.

Czy rodziny inwalidów wojennych skorzystają?
Projekt nie przewiduje dodatkowych świadczeń dla rodzin.

Dalszy ciąg materiału pod wideo