Oszukani na "Czyste powietrze"? Co robić, jeśli się trafiło na nieuczciwą firmę

3 dni temu 12

Reklama 3 tysiące złotych na miesiąc.

WAKACJE NA GIEŁDZIE

Aldona Derdziak2025-07-18 06:00Redaktorka Bankier.pl

publikacja
2025-07-18 06:00

Choć nowa odsłona "Czystego powietrza" funkcjonuje już parę miesięcy, to wciąż nie brakuje głosów od osób, które mają problemy z wykonawcami i rozliczeniem dotacji. Operator programu, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, opublikował właśnie poradnik dla beneficjentów oszukanych przez nieuczciwe firmy.

Oszukani na "Czyste powietrze"? Co robić, jeśli się trafiło na nieuczciwą firmę

Osoby, które skorzystały z programu „Czyste powietrze”, często skarżą się na nieprawidłowości ze strony wykonawców, którzy nie dopełnili warunków umowy albo wykonali prace niedokładnie i nieprawidłowo. W przypadku uzyskania zaliczki z NFOŚiGW i późniejszej kontroli beneficjenci muszą nawet liczyć się z koniecznością zwrotu środków pomimo tego, że to firma budowlano-wykończeniowa odpowiadała za stan prowadzonych robót. Fundusz przypomina poszkodowanym przez nieuczciwych wykonawców, że mogą, a nawet powinni walczyć o swoje prawa.

Od umowy można odstąpić

W przypadku umowy zawieranej na odległość lub poza lokalem firmy konsument ma prawo do bezkosztowego odstąpienia od niej w ciągu 14 dni. Jeśli dokumenty podpisaliśmy w domu w czasie nieplanowanej wizyty, na rezygnację mamy 30 dni, z kolei jeśli przedsiębiorca nie poinformował nas o prawie odstąpienia od umowy, na skorzystanie z tego prawa jest aż 12 miesięcy. NFOŚiGW radzi, aby nie zgadzać się na rozpoczęcie prac przed upływem tych terminów, inaczej wycofanie się z umowy może być utrudnione.

Warto pamiętać, że firma budowlana odpowiada za niewykonane i nieprawidłowo wykonane prace, dlatego jako konsumenci możemy powoływać się na uprawnienia z tytułu gwarancji i rękojmi. W razie uchybień beneficjenci programu mają prawo do naprawy szkody, obniżenia ceny lub zwrotu pieniędzy.

Fuszerki, zawyżanie kosztów i brak kontaktu to sygnały alarmowe

W poradniku Fundusz wymienia 5 grup problemów po stronie wykonawców, na które warto reagować:

• Fuszerka zamiast fachowej pomocy – montaż wykonany wbrew standardom Czystego Powietrza (np. brak podłączenia nowego źródła ciepła) albo brak zamówionych urządzeń;
• Ukryte koszty i finansowe pułapki – zawyżone ceny materiałów, źródeł ciepła i usług albo wpisywanie do dokumentów fikcyjnych prac; pobieranie zaliczki i brak kontaktu z klientem;
• Fałszywe dokumenty – podrobione faktury, sfałszowane oświadczenia i podpisy beneficjentów;
• Celowe wprowadzanie w błąd – brak specyfikacji technicznej i dokumentacji instalowanych urządzeń, a także protokołów odbioru prac;
• Znikanie bez śladu – brak kontaktu po stronie wykonawcy, brak poprawek.

Warto działać od razu

Jeśli korzystamy z programu "Czyste powietrze", powinniśmy zadbać o kompletną dokumentację, taką jak umowy, faktury, potwierdzenia przelewów, korespondencja z firmą budowlano-montażową, zdjęcia „przed” i „po” itd. Jeśli zauważymy jakiekolwiek uchybienia i nieprawidłowości w prowadzonych pracach, powinniśmy na bieżąco wyjaśniać je z wykonawcą, zachowując kopie wiadomości. Nierzetelna firmę można także zgłosić policji / prokuraturze, jeśli dochodziło do fałszerstwa, lub UOKiK-owi – w przypadku wprowadzania w błąd co do stanu robót, wywierania presji na zawarcie umowy itd. Nieprawidłowości można także sygnalizować mailowo pod adresem nieprawidlowosci@nfosigw.gov.pl lub w Wojewódzkim Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Przed podpisaniem umowy i opłaceniem faktur warto także porównywać oferty tych samych urządzeń, materiałów i usług. Zdarzały się przypadki, w których wykonawcy zawyżali koszty prac (co zresztą wykazały kontrole NFOŚiGW i resortu klimatu), dlatego należy zwracać uwagę na ceny materiałów i samej robocizny.

NFOŚiGW wskazuje, że ofiary nierzetelnych wykonawców mogą liczyć na różne formy nieodpłatnej pomocy prawnej. Należą do nich punkty prowadzone przez prawników lub organizacje pozarządowe, Rzecznicy Konsumentów działający w starostwach i urzędach miast, Inspekcja Handlowa i organizacje konsumenckie. Jeśli sprawy nie da się rozwiązać polubownie, można przemyśleć drogę sądową: wysłanie wezwania do zapłaty, dochodzenie swoich praw w sądzie cywilnym albo wykorzystanie mediacji bądź arbitrażu.