Pewnie nie wiesz, co łączy Wszystkich Świętych, Zaduszki i Halloween. Wyjaśniamy znaczenie

Wszystkich Świętych, Zaduszki, Halloween – co je łączy? Fot. Pexels

Niespełna połowa Niemców wybiera się na cmentarz. Co drugi młody Niemiec nie zna znaczenia dnia Wszystkich Świętych.

W dzień Wszystkich Świętych, 1 listopada, wiele osób odwiedza groby swoich bliskich. Pierwotnie upamiętnianie zmarłych odbywało się wprawdzie 2 listopada, w tak zwany Dzień Zaduszny, ale w dzień Wszystkich Świętych Kościół katolicki wspomina wszystkich ludzi, którzy prowadzili święte życie. Zwraca przy tym uwagę na fakt, że zgodnie z nauką Kościoła każdy jest powołany do świętości. W związku z tym – oprócz osób oficjalnie ogłoszonych świętymi – wielu innych zmarłych można czcić jak świętych. Także 1 listopada.

Wielu młodych nie wie, co to dzień Wszystkich Świętych

Prawie jedna trzecia Niemców (31 procent) nie zna znaczenia dnia Wszystkich Świętych. W opublikowanym w czwartek (31.10.2025) sondażu przeprowadzonym dla portalu "Web.de News" 41 procent respondentów stwierdziło, że "zdecydowanie" zna znaczenie tego święta, a 19 procent odpowiedziało "raczej tak".

Wśród osób powyżej 65. roku życia 64 procent znało znaczenie tego święta, a wśród osób w wieku od 50 do 64 lat było to 63 procent. Połowa osób w wieku od 18 do 29 lat nie potrafiła wyjaśnić, co świętuje się w dzień Wszystkich Świętych.

Wszystkich Świętych a Zaduszki

Już w IV wieku w Antiochii odnotowano "Dzień Pański Wszystkich Świętych", który obchodzono wówczas w niedzielę po Zielonych Świątkach. W wyniku prześladowań chrześcijan liczba męczenników gwałtownie wzrosła, więc uznano za wskazane wprowadzenie święta dla wszystkich świętych, którym nie można było poświęcić osobnego dnia w kalendarzu kościelnym. Ostatecznie to papież Grzegorz IV ustanowił w 835 roku ten dzień świętem obowiązkowym dla całego Kościoła, obchodzonym 1 listopada. Chrześcijanie prawosławni nadal obchodzą to święto w niedzielę po Zielonych Świątkach.

W Dzień Zaduszny Kościół katolicki wspomina natomiast zmarłych. Zgodnie ze starą tradycją bliscy zmarłych modlą się przede wszystkim za "dusze w czyśćcu", czyli za tych, którzy potrzebują jeszcze pewnego rodzaju oczyszczenia, zanim osiągną pełną jedność z Bogiem.

Dzień Zaduszny wywodzi się od opata Odilo z Cluny. W 998 roku wprowadził on ten dzień pamięci o zmarłych we wszystkich podległych mu klasztorach. Idea ta szybko się rozpowszechniła, chociaż oficjalne ustanowienie tego dnia nastąpiło dopiero w 1915 roku przez papieża Benedykta XV.

Prawie połowa Niemców odwiedzi cmentarze

Dzień Wszystkich Świętych jest w wielu krajach i w kilku niemieckich landach dniem wolnym od pracy. Jednak to nie tylko pragmatyczne względy zdecydowały o tym, że na ten dzień przeniesiono wspominanie wszystkich zmarłych. Również pod względem teologicznym oba święta są ze sobą ściśle powiązane. Wszystkich Świętych i Dzień Zaduszny wywodzą się z chrześcijańskiego przekonania, że istnieje połączenie między żyjącymi a zmarłymi. W te dni wiele osób odwiedza groby swoich bliskich.

W opublikowanym w czwartek sondażu YouGov dla Katolickiej Agencji Informacyjnej prawie co druga osoba stwierdziła, że w najbliższych dniach zamierza odwiedzić cmentarz – 13 procent w dzień Wszystkich Świętych, 3 procent w Dzień Zaduszny, 7 procent w oba dni i około 25 procent w innym dniu w okolicach tych dwóch świąt.

35 procent badanych postrzega cmentarze przede wszystkim jako miejsca pamięci i więzi z osobami zmarłymi; jedna piąta (20 procent) określa je jako spokojne i ciche.

Co dziesiąta osoba lubi spacerować po cmentarzach lub cieszyć się ciszą sprzyjającą refleksji. 13 procent uważa cmentarze za smutne miejsca; 11 procent stwierdziło, że nie budzą one w nich żadnych szczególnych uczuć. Szczególnie młodsze osoby podkreślają spokój i ciszę panujące na cmentarzach: wśród osób w wieku od 18 do 24 lat stwierdziło to 27 procent.

W reprezentatywnej ankiecie wzięło udział 2757 osób w wieku powyżej 18 lat.

Wszystkich Świętych a Halloween

W wieczór poprzedzający dzień Wszystkich Świętych obchodzi się Halloween. Zwyczaj ten przyszedł z krajów anglojęzycznych. Jego pochodzenie jest ściśle związane z chrześcijańskim świętem Wszystkich Świętych. Nazwa ta wywodzi się od angielskiego określenia "All Hallows eve", czyli wigilia święta Wszystkich Świętych.

W Niemczech dzień Wszystkich Świętych jest dniem wolnym od pracy tylko w krajach związkowych o silniejszych tradycjach katolickich, a mianowicie w Bawarii, Badenii-Wirtembergii, Nadrenii Północnej-Westfalii, Nadrenii-Palatynacie i Saary.

W południowych Niemczech w tych dniach piecze się słodkie bułeczki lub precle. Są one przygotowywane z ciasta drożdżowego lub francuskiego i posypywane migdałami lub cukrem.