Prawo jazdy 2029 - unijna rewolucja przed nami. Cyfrowy dokument, miedzynarodowy zakaz prowadzenia pojazdów, zmiany dla kierowców po 65. roku życia i małoletnich

Międzynarodowy zakaz prowadzenia pojazdów - koniec bezkarności

Jedną z najbardziej znaczących zmian, ukierunkowaną na walkę z piractwem drogowym, jest wprowadzenie mechanizmu wzajemnego uznawania zakazów prowadzenia pojazdów nałożonych w jednym państwie członkowskim. Dotychczasowa luka prawna, pozwalająca kierowcom na prowadzenie samochodu w swoim kraju pomimo utraty uprawnień za granicą, zostanie zlikwidowana.

Zgodnie z dyrektywą 2025/2206

Wzajemne uznawanie kar - zakaz prowadzenia pojazdów orzeczony przez jedno państwo UE będzie automatycznie wywoływał skutki na całym terytorium Unii.
Procedura wymiany informacji - informacja o nałożeniu zakazu za granicą trafi do państwa, które wydało prawo jazdy, a to z kolei będzie zobowiązane do potwierdzenia i egzekwowania kary na poziomie krajowym. Całość koordynować ma Europejska Sieć Praw Jazdy.
Wykroczenia objęte zakazem - międzynarodowo uznawane będą zakazy trwające nie krócej niż trzy miesiące, nałożone za najpoważniejsze naruszenia, takie jak:

• Kierowanie pod wpływem alkoholu lub środków odurzających.
• Znaczące przekroczenie dozwolonej prędkości (zazwyczaj o co najmniej 50 km/h).
• Naruszenia skutkujące śmiercią lub poważnymi obrażeniami ofiar.

W praktyce oznacza to, że np. kierowca, który przekroczy prędkość o 55 km/h na terenie zabudowanym w Polsce, straci uprawnienia do prowadzenia pojazdów nie tylko w Polsce, ale we wszystkich państwach Unii Europejskiej, nawet jeśli jego rodzime prawo przewiduje łagodniejszą karę. Jest to jasny sygnał ze strony UE, że poważne wykroczenia drogowe będą traktowane z jednakową surowością w całej Wspólnocie.

Cyfrowe Prawo Jazdy - wygodna i bezpieczeństwo

Kolejnym kluczowym elementem nowej legislacji, mającym ułatwić życie kierowcom podróżującym po UE, jest wprowadzenie elektronicznego prawa jazdy w jednolitym, międzynarodowym formacie.

Prawo jazdy w aplikacji

Najpóźniej do końca listopada 2029 roku uprawnienia do kierowania pojazdami mają być poświadczane w ramach europejskiego portfela tożsamości cyfrowej. Wystarczy więc telefon, by podczas kontroli drogowej w innym kraju UE udowodnić posiadanie uprawnień.

Transgraniczna weryfikacja

Unijne rozwiązanie ma na celu zapewnienie zagranicznym służbom porządkowym szybkiej i skutecznej weryfikacji dokumentu i uprawnień kierowcy, co jest niemożliwe w przypadku obecnych krajowych rozwiązań (jak polski mObywatel za granicą).

Cyfrowa forma dokumentu ma także usprawnić proces wymiany informacji o ewentualnych zatrzymaniach czy zawieszeniach uprawnień, stając się integralnym elementem nowego, zunifikowanego systemu nadzoru.

Nowe zasady dla początkujących kierowców - wiek i okres próbny

Dyrektywa 2025/2205 wprowadza także istotne zmiany dla osób, które dopiero rozpoczynają swoją przygodę za kierownicą, a także dla przyszłych kierowców zawodowych.

Prawo jazdy kat. B od 17 Lat

Możliwe stanie się uzyskanie prawa jazdy kategorii B już w wieku 17 lat. Należy jednak pamiętać, że do ukończenia 18 lat tacy młodzi kierowcy będą mogli prowadzić pojazd wyłącznie pod nadzorem doświadczonej osoby towarzyszącej.

Okres próbny

Wprowadzony zostanie obowiązek ustanowienia przynajmniej dwuletniego okresu próbnego dla wszystkich kierowców uzyskujących prawo jazdy po raz pierwszy. W tym czasie obowiązywać ich będą bardziej rygorystyczne przepisy, a popełnienie wykroczeń szybciej może skutkować utratą uprawnień.
Ponadto, obniżeniu ulegną progi wiekowe dla kierowców zawodowych, umożliwiając uzyskanie:

• Prawa jazdy kategorii C (ciężarowe) od 18 lat.
• Prawa jazdy kategorii D (autobusy) od 21 lat.

Czytaj więcej: Mobilność dla młodzieży - ile kosztuje prawo jazdy, składka OC. Samochody bez prawa jazdy - lista

Ujednolicenie okresu ważności praw jazdy

Unijne regulacje przewidują również standaryzację okresów ważności dokumentów prawa jazdy:

Kategorie A, B i T - ważność prawa jazdy na te kategorie (samochody osobowe, motocykle, ciągniki) zostanie ograniczona do maksymalnie 15 lat. Okres ten może zostać skrócony do 10 lat, jeśli prawo jazdy pełni jednocześnie funkcję dokumentu tożsamości w danym kraju.
Kategorie C i D - prawa jazdy na pojazdy ciężarowe i autobusy będą wydawane na okres nie dłuższy niż 5 lat.
Kierowcy seniorzy - wbrew pierwotnym obawom, dyrektywy nie wprowadzają ogólnounijnego nakazu skracania ważności uprawnień dla osób po 65. roku życia ani obowiązkowych dodatkowych badań lekarskich dla seniorów. Decyzja w tej sprawie pozostaje w gestii każdego państwa członkowskiego, które może indywidualnie zdecydować o częstotliwości badań lub skracaniu okresu ważności dla tej grupy wiekowej.

Czytaj więcej: Unia Europejska podjęła decyzję w sprawie starszych kierowców