Prosty sposób na odciążenie sądów

Przywrócenie możliwości stosowania warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności w wymiarze nieprzekraczającym dwóch lat umożliwiłoby szybkie kończenie wielu spraw karnych.

Wymiar sprawiedliwości od dawna boryka się z przewlekłością postępowań karnych. Pomimo licznych, mniej lub bardziej trafnych modyfikacji dokonywanych w przepisach na przestrzeni ostatniej dekady, niewiele się w tej kwestii zmieniło. Postępowania karne od momentu ich zainicjowania przed prokuratorem do momentu prawomocnego zakończenia przed sądem potrafią ciągnąć się latami. Sytuację utrudnia dodatkowo chaos w sądownictwie wywołany wątpliwościami co do legalności Krajowej Rady Sądownictwa oraz statusu nominowanych przez ten organ orzeczników.

Jednym ze sposobów na odciążenie sądów byłoby niewątpliwie zwiększenie roli konsensualnych trybów zakończenia postępowania karnego, tj. skazania bez rozprawy (art. 335 k.p.k.), wniosku o wydanie wyroku skazującego bez przeprowadzenia postępowania dowodowego (art. 338a k.p.k.) oraz dobrowolnego poddania się odpowiedzialności (art. 387 k.p.k.). Założeniem tych instytucji jest porozumienie procesowe z oskarżonym co do wysokości kary, które pozwala ograniczyć postępowanie dowodowe do minimum i zakończyć postępowanie przed sądem I instancji na jednym posiedzeniu. Także podstawy ewentualnej apelacji od wyroku zawartego w wyniku porozumienia procesowego są mocno ograniczone, zmniejszając znacząco prawdopodobieństwo jej złożenia, a tym samym wzruszenia wyroku.