Renta za mieszkanie to średnio 1445,90 zł dodatkowo co miesiąc. Jakie są plusy i minusy?

Coraz więcej osób decyduje się przekazać mieszkanie w zamian za rentę dożywotnią. Jak informuje serwis money.pl, w 2024 roku fundusze hipoteczne w Polsce wypłaciły seniorom prawie 7 mln zł. To wzrost aż o 46,5 proc. w stosunku do roku poprzedniego.

Związek Przedsiębiorstw Finansowych informuje, że seniorzy otrzymują obecnie średnio 1445,9 zł miesięcznie w ramach funduszy hipotecznych. To ok. 40 proc. średniej emerytury z ZUS.

W 2024 roku łączna wartość nieruchomości objętych umowami wzrosła o 19,2 proc. i osiągnęła poziom 189 mln zł. Najwięcej umów zawartych zostało na Mazowszu i w województwach pomorskim, dolnośląskim i śląskim. Jak poinformował Związek Przedsiębiorstw Finansowych, przeciętna wartość nieruchomości objętej umową wyniosła 468,9 tys. zł, a średnia powierzchnia mieszkania - 51,4 mkw.

Co to jest renta dożywotnia?

Renta dożywotnia to forma umowy finansowej, w której właściciel nieruchomości (zazwyczaj senior) przekazuje prawo własności do swojego mieszkania lub domu w zamian za comiesięczne, dożywotnie świadczenie pieniężne. W praktyce oznacza to, że osoba starsza otrzymuje regularne wsparcie finansowe – często w wysokości przekraczającej tysiąc złotych miesięcznie – i jednocześnie zachowuje prawo do zamieszkiwania w nieruchomości aż do śmierci.

Takie rozwiązanie powstało z myślą o seniorach, którzy posiadają majątek w postaci nieruchomości, ale mają niską emeryturę i trudności z utrzymaniem się.

Popularność renty dożywotniej rośnie

Wzrost zainteresowania rentą dożywotnią może być efektem m.in. rosnącej inflacji, niskich świadczeń emerytalnych oraz coraz większej świadomości finansowej seniorów. Dla wielu osób starszych renta dożywotnia jest sposobem na poprawę jakości życia bez konieczności sprzedaży domu czy przeprowadzki do mniejszego lokalu.

Kto może otrzymać rentę dożywotnią?

Z renty dożywotniej mogą skorzystać osoby, które:

- ukończyły 60 lub 65 lat (zależnie od instytucji oferującej usługę),

- są właścicielami nieruchomości lub posiadają spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu,

- chcą przekazać prawo do swojej nieruchomości w zamian za comiesięczne świadczenia wypłacane do końca życia.

Wysokość renty zależy od wartości nieruchomości, a także wieku i płci seniora (np. kobiety żyją statystycznie dłużej, dlatego otrzymują niższe świadczenia).

Renta dożywotnia a umowa dożywocia – to nie to samo

Warto odróżnić rentę dożywotnią od tzw. umowy dożywocia, którą można zawrzeć np. z członkiem rodziny. W przypadku renty dożywotniej stroną umowy jest najczęściej firma lub fundusz inwestycyjny, natomiast dożywocie reguluje Kodeks cywilny i daje nieco szersze prawa osobie przekazującej nieruchomość (np. obowiązek opieki po stronie nabywcy).

W praktyce jednak wielu seniorów decyduje się na rentę dożywotnią z firmą, bo nie chcą obciążać swoich bliskich finansowo czy organizacyjnie.

Na co uważać? Pułapki i kontrowersje

Choć renta dożywotnia może być realnym wsparciem, nie brakuje wokół niej kontrowersji, a także... nieprawidłowości. UOKiK i Rzecznik Finansowy od lat ostrzegają, że niektóre firmy działające na tym rynku omijają nadzór instytucjonalny – nie podlegają Komisji Nadzoru Finansowego (KNF), co zwiększa ryzyko nadużyć.

Najczęstsze problemy to:

- niejasne zapisy w umowach, które mogą prowadzić do utraty mieszkania,

- brak gwarancji wypłat – jeśli firma zbankrutuje, senior może zostać bez świadczenia i bez nieruchomości,

- nierynkowe wyceny mieszkań, które obniżają realną wartość świadczeń,

- zbyt szybkie przeniesienie własności – często już w momencie podpisania umowy, a nie po śmierci seniora.

Zdarzały się przypadki, gdy osoby starsze, nie rozumiejąc zapisów prawnych, traciły swoje mieszkania bez możliwości odzyskania praw. Dlatego eksperci radzą, by przed podpisaniem jakiejkolwiek umowy skonsultować się z prawnikiem lub rzecznikiem konsumentów.

Czy renta dożywotnia się opłaca?

Renta dożywotnia to nie rozwiązanie dla każdego. Może być jednak korzystna dla osób, które:

- nie mają spadkobierców,

- chcą zwiększyć miesięczny budżet,

- nie chcą sprzedawać nieruchomości i przeprowadzać się,

- potrzebują środków na leki, rehabilitację lub lepszy standard życia.

Zanim jednak zdecydujesz się na podpisanie umowy, warto porównać oferty kilku firm, sprawdzić ich wiarygodność i dokładnie przeczytać warunki umowy. Bezpieczniej jest też wybierać podmioty, które działają transparentnie i współpracują z niezależnymi instytucjami finansowymi.

Dalszy ciąg materiału pod wideo