Znany influencer do dzieci: wbijajcie, póki jeszcze są. Wojan pod lupą UOKiK

2 dni temu 4

Stworzony z udziałem influencera Wojana napój dla dzieci zdobył ogromną popularność wśród najmłodszych. Dietetycy alarmują jednak, że zawiera duże ilości cukru. Jedna butelka ma go 5 łyżeczek i ma aż 220 kcal
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów analizuje, czy treści publikowane przez Wojana na YouTubie i Instagramie nie wywierają presji zakupowej na dzieci, m.in. poprzez hasła zachęcające do kupna napoju. Jeśli podejrzenia UOKiK się potwierdzą, Urząd może nałożyć
- Zabronione jest bezpośrednie nawoływanie dzieci do kupowania lub zachęcanie ich, żeby namawiały do tego dorosłych. Młodzi konsumenci nie mają jeszcze w pełni rozwiniętej umiejętności krytycznej oceny treści marketingowych - wskazuje UOKiK
Postępowanie wyjaśniające może skutkować postawieniem zarzutów, za które będzie grozić kara do 10 proc. obrotów

Napój Wojanek: niezdrowy przebój wśród najmłodszych

Napój Wojanek bije rekordy popularności. Stworzony we współpracy z influencerem Wojanem napój dla dzieci jest dostępny w sklepach sieci Żabka, a od jakiegoś czasu także w Biedronce. Można go kupić w dwóch smakach: truskawka-malina oraz pomarańcza-brzoskwinia. Wśród najmłodszych cieszy się ogromną popularnością. Jego współtwórca to internetowy influencer, tworzący treści związane głównie z grami komputerowymi, a przede wszystkim Minecraftem. Na Youtubie obserwuje go ponad 2,5 mln użytkowników.

Co wiemy o składzie napoju Wojanek? Według producenta zawiera wodę i naturalne soki owocowe, a także owocowe aromaty. Napój jest też reklamowany jako pozbawiony dodatku konserwantów i oparty wyłącznie o "najpyszniejsze" składniki. Problem jednak w tym, że dietetycy mają na ten temat inne zdanie.

- Pamiętajmy, że polskie dzieci tyją najszybciej w Europie i problem nadwagi i otyłości jest w naszym kraju naprawdę duży. Producent chwali się, że w składzie nie ma żadnych substancji konserwujących i bardzo dobrze. Natomiast jest bardzo dużo cukru. (...) Możemy sobie zobaczyć na etykietę. W 100 ml mamy jedną łyżeczkę cukru. W butelce jest 500 ml, więc sporo tych łyżeczek wychodzi. Pięć łyżeczek cukru w takiej butelce. To jest naprawdę dużo - skomentowała dla Wirtualnej Polski dietetyczka kliniczna dr Hanna Stolińska.

Takie reklamy skierowane do dzieci są zakazane

Oczywiście sukces napoju Wojanek to w dużej mierze pokłosie popularności jego współtwórcy, czyli infulencera Wojana. Twórca wykorzystuje swoje kanały internetowego dotarcia, by przekonać młodych odbiorców do częstego sięgania po napój - i właśnie to w ostatnim czasie wzbudziło czujność Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. O co chodzi?

Na swoim profilu na Yotube i Instagramie Wojan koncentruje się głównie na tematyce gier komputerowych, przede wszystkim popularnym wśród dzieci Minecrafcie. Regularnie organizuje transmisje na żywo, podczas których gra i na bieżąco to komentuje. UOKiK zamierza sprawdzić, czy w trakcie takich publikacji nie dochodzi do wywierania na dzieci nieuprawnionej presji zakupowej dotyczącej m.in. napoju Wojanek. Wątpliwości UOKiK wzbudziły pewne wyrażenia, które mogły pojawić się w trakcie wspomnianych transmisji, w rodzaju: „Wbijajcie do Żabek, póki te Wojanki jeszcze są”, „warto zrobić cały zapas, bo potem ciężko je zdobyć”.

– Influencerzy muszą pamiętać, że reklama skierowana do dzieci w Polsce podlega surowym regulacjom prawnym, aby chronić najmłodszych konsumentów. Zabronione jest bezpośrednie nawoływanie dzieci do kupowania lub zachęcanie ich, żeby namawiały do tego dorosłych. Młodzi konsumenci nie mają jeszcze w pełni rozwiniętej umiejętności krytycznej oceny treści marketingowych. Często nie potrafią odróżnić reklamy od zwykłej publikacji. Tym bardziej, że bezpośredni, agresywny przekaz handlowy może nieuczciwie wykorzystywać dziecięce zaufanie. Może też zniekształcać rzeczywistość i wywierać presję, a tym samym negatywnie wpływać na rozwój dzieci – mówi prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Jakie reklamy skierowane do dzieci są w Polsce zakazane? Dopuszczalne jest promowanie towarów i usług kierowanych do dzieci, jednak prawo jasno określa granice takich działań. Za niedozwolone uznaje się reklamy, które spełniają trzy warunki jednocześnie: są adresowane bezpośrednio do dzieci, wprost nakłaniają je do zakupu i mają charakter bezpośredniego wezwania. Dozwolone są natomiast w Polsce reklamy skierowane do dzieci, które np. jedynie prezentują dany towar lub pokazują, że jego użytkownicy są zadowoleni.