4400 zł więcej dla seniorów. 3200 zł mniej dla pracujących na swoim [PROJEKT BUDŻETU 2026]

1 miesiąc temu 208

Data utworzenia: 29 września 2025, 6:00.

Prawie 272 mld zł — tyle może wynieść dziura w budżecie państwa w 2026 r. Dochody w przyszłym roku wyniosą 647 mld zł, a wydatki 919 mld zł. Rząd tuż przed weekendem przyjął projekt ustawy budżetowej na przyszły rok. I jak zapewnia, zagwarantowano w nim rekordowe wydatki na obronność oraz na ochronę zdrowia. Sa też zapewnione pieniądze na największe programy społeczne jak 300 plus, 800 plus, aktywny Rodzic czy wypłaty 13. i 14. emerytury — to jedna strona medalu. Druga — to szykujące się podwyżki opłat i podatków. "Fakt" sprawdza, kto zyska, a kto straci w 2026 r.

Zmiany dla pracujących i seniorów. Sprawdzamy, kto zyska, a kto straci na zmianach zaplanowanych w projekcie ustawy budżetowej na 2026 r. Foto: Zbigniew Nowicki, Przemysław Gryń / newspix.pl

Związki zawodowe do ostatniej chwili walczyły o większe pieniądze dla sfery budżetowej. Zamiast zapowiadanych przez rząd 3 proc. podwyżek (czyli tylko o inflacje), zaproponowały wzrost do 5 proc. — Mówimy o utrzymaniu siły nabywczej tylko w przyszłym roku. Bo biorąc pod uwagę skumulowaną inflację w latach 2020-2025, taki wzrost wynagrodzeń oznaczałby degradację płac w całym sektorze finansów publicznych — mówił "Faktowi" Grzegorz Sikora z Forum Związków Zawodowych, które zaproponowało większy wzrost wynagrodzeń w sferze budżetowej. Zdaniem związkowców to sposób na budowanie odporności państwa w niepewnych czasach.

Rząd uchwalił budżet na 2026 rok. Deficyt prawie 272 mld zł

Rząd jednak nie zgodził się na większy wzrost wynagrodzeń dla budżetówki. Nauczyciele, pracownicy instytucji państwowych i mundurówka mogą liczyć na wzrost tylko o 3 proc. Także emerytury i renty zostaną podniesione o minimum, jakie tylko dopuszczają przepisy. Najmniej o lat wzrośnie płaca minimalna. Z drugiej strony rząd głębiej chce sięgnąć do portfeli Polaków i chce mocniej podnieść akcyzę na alkohol oraz opłatę cukrową doliczaną do słodkich napojów. Nie ma mowy realizacji podatkowych obietnic. Rząd to sobie dokładnie policzył — mrożenie stawek PIT w 2026 r, przyniesie prawie 14 mld zł. Nie będzie też obniżki składki zdrowotnej dla pracujących na swoim. Oni też muszą mocno trzymać się za kieszenie.

Kto zyska w 2026 r. Emeryci, budżetówka i władza

Emeryci i renciści. Waloryzacja, trzynastki i czternastki

Mogą być pewni podwyżek świadczeń, choć nie będą one wysokie. Waloryzacja emerytur i rent zostanie przeprowadzona na najmniejszym poziomie, jaki tylko dopuszczają przepisy. Wyniesie tyle, co inflacja i 20 proc. wskaźnik wzrostu płac — z prognoz rządu wynika, że może to być tylko 4,88 proc. Minimalna emerytura, która teraz wynosi 1878,91 zł, wzrosłaby do 1970,60 zł, brutto, czyli o 91,69 zł. Tyle samo wyniosą trzynastki i czternastki. W tabeli przedstawiamy symulacje, jak mogą zmienić się wypłaty. Na waloryzację rząd zaplanował 33 mld zł, na wypłatę trzynastek i czternastek — prawie 32 mld zł. Dodatkowe 7 mld zl popłynie do wdów i wdowców. 2026 r. będzie pierwszym pełnym rokiem wypłaty renty wdowiej.

Najmniej zarabiający. 94 zł więcej na rękę co miesiąc

Wiadomo już , jak zmieni się płaca minimalna. Teraz wynosi 4666 zł brutto, od 1 stycznia 2026 r. wzrośnie tylko o 3 proc. do kwoty 4806 zł brutto. — Dla pracownika na etacie oznacza to wyższy przelew o 94,93 zł netto miesięcznie i wyniesie 3605,85 zł — mówi Piotr Juszczyk doradca podatkowy firmy inFakt.

Minimalna płaca godzinowa na umowie zlecenie wzrośnie od 2026 r. z 30,50 zł do 31,40 zł brutto.

300 tys. seniorów pominiętych przez państwo. Będą zmiany?

Budżetówka, nauczyciele i mundurówka 3 proc. więcej do pensji

Planowane podwyżki mają wynieść tyle, co inflacja, czyli 3 proc. Co ciekawe, zarówno związki zawodowe, jak i organizacje pracodawców stwierdziły, że to za mało. Związkowcy pierwotnie domagali się od rządu zwiększenia wynagrodzeń o 12 proc. Potem FZZ postulowało podwyżkę o 5 proc. Nic nie wskórano. Podwyżki zostana urealnione o inflację.

Prezydent, premier, ministrowie, posłowie. 3 proc. więcej do pensji

Prezydent, marszałkowie Sejmu, Senatu, premier i ministrowie, a także parlamentarzyści mogą także liczyć na podwyżki w 2026 r. Planowany jest 3 proc. wzrost kwoty bazowej, od której naliczane są wynagrodzenia politycznych VIP-ów. I tak dzięki temu prezydent Karol Nawrocki może liczyć na ok. tysiąc złotych podwyżki brutto (do prawie 30 tys. zł). Premier Donald Tusk, a także marszałkowie Sejmu Szymon Hołownia i Senatu Małgorzata Kidawa-Błońska — obecnie zarabiają ok. 21,5 tys. zł brutto miesięcznie (bez dodatku stażowego). Na podwyżce mogą zyskać ok. 645 zł brutto miesięcznie. Pensja ministra wzrośnie z 18,6 tys. zł brutto do ponad 19,1 tys. zł — o ok. 550 zł (bez dodatku stażowego). Posłowie i senatorowie, którzy dzia maja prawie 13,5 tys. zł uposażenia, zyskają ok. 400 zł brutto miesięcznie. Dieta parlamentarna wzrośnie o ok. 120 zł (teraz wynosi 4,2 tys. zł).

140 zł więcej dla pracujących, 2 tys. zł dla prezesów. Rząd decyduje o pensjach

Kto straci w 2026 r.

Wyższa akcyza uderzy w amatorów trunków

Ministerstwo Finansów chce podnieść stawki akcyzy w 2026 r. o 15 proc. Z rządowych prognoz wynika, że w przyszłym roku:

• cena butelki wódki 0,5 l 40 proc. ma wzrosnąć z obecnych 32 zł do 34,95 zł,

• cena butelki wina 0,75 l ma wzrosnąć z obecnych 25 zł ma wzrosnąć do 25,31 zł,

• cena butelki wina 0,5 l ma wzrosnąć z obecnych 3,50 zł do 3,61 zł (w 2026 r.),

• cena butelki porto 0,5 l ma wzrosnąć z obecnych 30 zł do 30,41 zł (w 2026 r.).

Uderzenie w portfele już od stycznia. Resort finansów pokazuje, jak wzrosną ceny w sklepach

Pijący słodkie napoje zapłacą więcej

To kolejna danina, którą chce podnieść resort finansów. Opłata stała wzrośnie z 0,5 zł do 0,7 zł za litr napoju, opłata zmienna — za każdy gram cukru powyżej 5 gramów w 100 ml napoju —zwiększy się z 0,05 zł do 0,1 zł. Najbardziej drastyczna podwyżka dotyczy napojów z dodatkiem kofeiny lub tauryny — tu opłata wzrośnie z 0,1 zł do 1 zł za litr. Maksymalny limit opłaty cukrowej zostanie podniesiony z 1,2 zł do 1,8 zł na litr napoju.

Palacze dopłacą do każdej paczki

W 2026 r. o 20 proc. ma wzrosnąć akcyza na papierosy, o 30 proc. na tytoń do palenia i o 50 proc. na płyn do e-papierosów. W przypadku tradycyjnych papierosów taki wzrost oznacza, że ceny wzrosną nawet o 2 zł na paczce.

Pracujący na swoim zapłacą wyższe składki

Ta podwyżka jest nieunikniona. Osoby pracujące na własny rachunek płacą składki uzależnione od prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, a że to według prognoz rządu ma w 2026 r. wrosnąć, więc i składki będą wynosić więcej niż teraz. — Comiesięczna danina wyniesie 1926,76 zł — i to bez składki zdrowotnej, która liczona jest osobno — wskazuje Piotr Juszczyk główny doradca podatkowy w firmie inFakt. — Łączny wzrost ZUS w porównaniu do 2025 r. to niemal 270 zł miesięcznie, czyli ponad 3200 zł rocznie. W górę pójdzie też składka zdrowotna. Wynosi 9 proc. i obecnie jest naliczana od 75 proc. minimalnego wynagrodzenia. Od 2026 r. będzie naliczana od 100 proc. najniższej pensji. Tak liczona wyniesie 432,54 zł miesięcznie, co oznacza wzrost o 117,58 zł.

/4

Rząd w piątek, 26 września, przyjął projekt ustawy budżetowej na 2026 r. Teraz trafi on do Sejmu.

/4

– Mam emeryturę na tak niskim poziomie, że jestem zmuszona do dalszej pracy, żeby żyć na godnym poziomie. Jak dla mnie waloryzacja na poziomie zapowiadanym przez rząd, jest zdecydowanie za niska. Szczególnie jak się patrzy na wzrost cen. Dzisiaj moja emerytura wystarcza na opłatę za media i to w zasadzie wszystko – mówi Elżbieta (73 l.) z Poznania.

/4

Tak mogą zmienić się wypłaty dla seniorów w 2026 r.

/4

Minimum 5 tys. zł na rękę – Jako pracownik, uważam że płaca minimalna powinna być znacznie wyższa, bo przecież koszty utrzymania cały czas idą w górę. Żeby zarobki pozwalały na spokojne życie, to powinno się zarabiać ok. 5 tys. zł na rękę – mówi Olena (45 l.) z Kołobrzegu.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.

Najlepsze teksty z Faktu! Bądź na bieżąco z informacjami ze świata i Polski

Zapisz się