Nacjonaliści naprawdę to pokazali. "Kopia nazistowskiej propagandy"

Oryginalny plakat (patrz galeria) pochodzi z 1936 r. i został przygotowany na zamówienie Josefa Goebbelsa, ministra hitlerowskiej propagandy. Inspirację polskich nacjonalistów jako pierwsza nagłośniła "Gazeta Wyborcza". Były doradca prezydenta Komorowskiego, prof. Tomasz Nałęcz, w rozmowie z "Faktem" wskazuje, co może stać u postaw, takiego zachowania polskiej skrajnej prawicy. Wskazuje m.in. na politykę PiS.

Polacy za granicą się radykalizują. Zaskakujące, jak wypadamy na tle Rosjan

Marsz nacjonalistów odwołuje się do faszyzmu. "Plakat jest żywo skopiowany z propagandy nazistowskiej"

Tomasz Nałęcz, historyk UW, prof. nadzwyczajny, autor m.in. "Historii XX wieku", ocenia w rozmowie z "Faktem", że plakat jest "jako żywo skopiowany z propagandy nazistowskiej". — Nacjonalizm w ogóle kopiuje zachowania, którymi już się w przeszłości posługiwał, gra na tych samych instynktach — mówi naukowiec.

Na plakacie widnieją trzy przekreślone symbole: tęczowa flaga (LGBTQ+), trzy strzałki (ruch antyfaszystowski), i flaga Unii Europejskiej.

Prof. Nałęcz zauważa, że odwoływanie się do nazistowskiej historii Niemiec, wcale nie musi jeszcze oznaczać złamania prawa:

Oczywiście można argumentować, że do tego rodzaju sporów powstał przepis kodeksu karnego o zakazie propagowania ustrojów totalitarnych. Nie jestem prawnikiem, obawiam się jednak, że działałby raczej w sytuacji, gdyby ktoś w swoim oknie powiesił oryginalny plakat hitlerowskich Niemiec, w przypadku interpretacji nie chciałbym być w skórze sądu, który miałby rozstrzygnąć, czy to propaganda nazizmu

— Najprawdopodobniej — kontynuuje historyk — nie jest to nielegalne. Prof. Nałęcz ocenia przy tym, że tego rodzaju aktywność w długim trwaniu, choć formalnie prawdopodobnie legalna, i tak wystawia na próbę bezpieczeństwo państwa. — Jedyną metodą obronną, w mojej ocenie, jest reakcja opinii publicznej. Jej zdrowej części, bo trzeba uwzględnić, że na część ludzi to działa. W przeciwnym razie te środowiska nie sięgałyby po tego rodzaju symbolikę — wymienia.

Kaczyński? "Kokietuje te środowiska"

Prof. Nałęcz podczas rozmowy o odwołaniach do faszystowskich Niemiec, punktuje nieścisłość i skojarzeniowy chaos polskich nacjonalistów. Jak łączą starogermańską czcionkę z religią katolicką i jednocześnie polskością?

— Nad samym plakatem — odpowiada prof. Nałęcz — można by przejść do porządku dziennego. Tymczasem jednak polscy nacjonaliści uważają, że należy bronić Polski przed agresywnymi żądaniami sąsiadów, a z drugiej strony w tym samym czasie współpracują z niemiecką AfD, partią, która potrafi kwestionować polskość zachodnich ziem, w tym Wrocławia. Na tym chyba polegają bezdroża polskiego nacjonalizmu. Może w tym nieszczęściu jest i nadzieja, że ludzie dojrzą bezsensowność takiego działania — podnosi.

Podobne refleksje ma Patrycja Tepper, analityczka poznańskiego Instytutu Zachodniego, która zapytana przez "Fakt" o uwagi wobec plakatu i sentymentów nacjonalistów odpowiada: "dziwne, że Rzeź Wołyńska to ich temat nr 1, a nazizmem się fascynują".

Prof. Nałęcz dodaje do rozmowy kontekst politologiczny. Według naukowca "tego rodzaju ekstremiści zawsze karmili się przyzwoleniem i tolerancją wielkich ruchów politycznych". — Gdyby skrajne polskie, nacjonalistyczne ruchy, nie korzystały z pewnego rozgrzeszenia, przymknięcia oka wielkiego obozu politycznego, jakim jest PiS, to nie hasałyby sobie swobodnie po obrzeżach polskiej polityki — ocenia, precyzując, że prezes PiS Jarosław Kaczyński "kokietuje" te środowiska, tocząc polityczną walkę z formacją Grzegorza Brauna:

Środowisko PiS powie, że to nieuzasadnione oskarżenie, ale tak właśnie było w przeszłości, międzywojennych Niemczech, także w Polsce. Tego rodzaju ruchy funkcjonowały na marginesie, ale rosły w siłę, dzięki przekonaniu, że może kiedyś się przydadzą. Że może zrobią jakąś część "brudnej roboty"

Kto organizuje marsz niepodległości? W Warszawie to skomplikowane

Fakt.pl

/10

Chmielewski Artur / newspix.pl

Prof. Tomasz Nałęcz.

/10

PAP

Jacek Międlar.