Sąsiad zamontował kamerę na swojej posesji? Oto, co mówią na ten temat przepisy RODO i Kodeks cywilny

Domowy monitoring - kiedy jest zgodny z prawem?

Kamery na prywatnej posesji są dozwolone – pod warunkiem, że nagrania służą wyłącznie celom osobistym, np. ochronie domu, samochodu czy bezpieczeństwa rodziny. Nie wolno jednak kierować obiektywu na teren, który nie należy do właściciela, czyli np. na ulicę, chodnik, ogród lub wejście do domu sąsiada. Takie działanie może być uznane za naruszenie prywatności, a właściciel monitoringu może ponieść odpowiedzialność cywilną, a w niektórych przypadkach nawet karną.

Tabliczka "Teren monitorowany” – obowiązek czy dobra praktyka?

Jeżeli kamera obejmuje choćby fragment przestrzeni publicznej – np. ulicę lub chodnik – właściciel ma obowiązek poinformować o tym osoby przebywające w zasięgu nagrania. Najprostszym sposobem jest wyraźna tabliczka z napisem "Obiekt monitorowany”.

To nie tylko kwestia uprzejmości wobec przechodniów, ale wymóg wynikający z RODO. Brak takiego oznaczenia może zostać uznany za naruszenie przepisów o ochronie danych osobowych i skutkować kontrolą lub karą ze strony Urzędu Ochrony Danych Osobowych (UODO).

Co mówi RODO o kamerach domowych?

RODO nie zakazuje stosowania prywatnych kamer, ale jasno określa zasady:

- właściciel nagrań staje się administratorem danych osobowych,

- musi zadbać o odpowiednie zabezpieczenie nagrań,

- nie może udostępniać materiałów osobom trzecim bez podstawy prawnej,

- osoba, która została nagrana, ma prawo uzyskać dostęp do swojego wizerunku.

W praktyce oznacza to, że jeśli twoja kamera rejestruje przechodniów lub sąsiadów, musisz ich poinformować o monitoringu i przetwarzać dane zgodnie z zasadami RODO.

Co zrobić, gdy czujesz się obserwowany przez sąsiada?

Widok kamery skierowanej prosto w twoje okna lub ogród potrafi budzić niepokój. Jeśli masz wrażenie, że sąsiad cię nagrywa, nie musisz pozostawać bezradny.

Prawo stoi po stronie osoby, której prywatność została naruszona. Zgodnie z Kodeksem cywilnym (art. 23–24) możesz żądać zaprzestania naruszeń i domagać się odszkodowania. Z kolei zgodnie z Kodeksem karnym (art. 190a) – uporczywe nagrywanie lub śledzenie może być potraktowane jako nękanie, za co grozi nawet od 6 miesięcy do 8 lat więzienia.

Zanim jednak sprawa trafi do sądu, warto najpierw porozmawiać z sąsiadem i poprosić o zmianę ustawienia kamery. Jeśli to nie pomoże, możesz zgłosić sytuację do Prezesa UODO, który ma prawo przeprowadzić kontrolę i nałożyć karę administracyjną.

Jak monitorować dom bez łamania prawa?

Jeśli chcesz zabezpieczyć swój dom, rób to z głową:

ustaw kamery tak, by obejmowały tylko twoją posesję,

korzystaj z tzw. stref prywatności (masking) w systemach CCTV – pozwalają one "zaciemnić” fragmenty obrazu, np. okna sąsiada,

umieść tabliczkę "Teren prywatny – monitoring wizyjny”,

przechowuj nagrania tylko przez czas niezbędny do ochrony mienia.

Dzięki temu unikniesz nieporozumień z sąsiadami i nie narazisz się na zarzuty o naruszenie prywatności.

Pamiętaj! Sąsiad nie ma prawa nagrywać twojego terenu. Jeśli czujesz się obserwowany, możesz reagować – od rozmowy po oficjalną skargę do UODO. Prawo chroni nie tylko mienie, ale też twoją prywatność – a granica między nimi bywa cienka.

Dalszy ciąg materiału pod wideo