Tyle była warta nieodpłatna praca kobiet. PIE: odpowiadała za 40 proc. wartości PKB

4 dni temu 7

Reklama 3 tysiące złotych na miesiąc.

WAKACJE NA GIEŁDZIE

2025-07-17 11:00

publikacja
2025-07-17 11:00

Średnia miesięczna wartość nieodpłatnej pracy domowej została oszacowana na 3993 zł w 2023 roku - ocenia Polski Instytut Ekonomiczny, powołując się na badania GUS.

Według szacunków opublikowanych przez GUS, wartość dodana brutto nierynkowej produkcji gospodarstw domowych w Polsce w 2023 r. odpowiadała za 40 proc. wartości PKB.

Wartość prac domowych wykonywanych przez kobiety jest znacznie wyższa niż mężczyzn. Dla kobiet wyniosła 4727 PLN (66 proc. przeciętnego wynagrodzenia), a dla mężczyzn 3035 PLN (42 proc.). Kobiety wykonują prace domowe o wyższej wartości niezależnie od statusu zawodowego.

ReklamaMasz apetyt na zysk? Serwujemy gorące spółki na wirtualnym talerzu. Deser? Prawdziwe nagrody!

We wszystkich grupach prac domowych – z zakresu utrzymania mieszkania, zapewnienia wyżywienia, utrzymania odzieży oraz czynności opiekuńczych – wartość „ukrytej” pracy kobiet była wyższa.

PIE podaje, że wycenę uzyskano, mnożąc czas poświęcony na poszczególne obowiązki przez rynkowe stawki godzinowe zawodów odpowiadających tym czynnościom.

Pracę domową o najwyższej wartości wykonują matki, zwłaszcza niepracujące zawodowo i posiadające małe dzieci. Wraz ze wzrostem liczby dzieci rośnie udział czasu poświęcanego na obowiązki domowe (w tym opiekę), a maleje czas przeznaczany na pracę zarobkową, odpoczynek i potrzeby fizjologiczne.

Zawód "żona", a pensji brak. Ile zarobiłaby kobieta, dbając o dom i dzieci? Co roku byłoby ją stać na kupno kawalerki

Praca domowa matki jednego dziecka pozostającej w małżeństwie została wyceniona na 1414 zł tygodniowo, natomiast matki czwórki i więcej dzieci – na 2404 zł. Jednak to wiek dziecka, a nie ich liczba najsilniej zwiększa wartość pracy domowej.

Według PIE w maju 2023 r. najwyższą tygodniową wartość takiej pracy, w zależności od liczby i wieku dzieci, odnotowano u niepracujących zawodowo matek i ojców dzieci do 3 lat - 2806 zł dla matek oraz 1810 zł dla ojców.

Tygodniowa wartość takiej pracy dla pracujących zawodowo rodziców najmłodszych dzieci wyniosła 2336 zł dla matek i 1267 zł dla ojców.

Wycena pracy domowej w kategoriach pieniężnych pozwala dostrzec jej skalę, ale nie oddaje w pełni istoty i wartości. Nieopłacana praca domowa podważa założenia klasycznego modelu gospodarczego, opartego na idei jednostki maksymalizującej własną użyteczność. Jej wartość ekonomiczna stanowi jedynie przybliżony wskaźnik czasu i wysiłku, pomija zaś altruizm, troskę i poczucie odpowiedzialności za bliskich, które odróżniają obowiązki domowe od pracy rynkowej - pisze Iga Rozbicka z PIE.

O nierównym podziale obowiązków w polskich domach mówił też raport Fundacji Share the Care i ZUS-u.

Równy podział obowiązków uratuje polską demografię? Te wyniki badań dają do myślenia

Podział obowiązków domowych i opiekuńczych między kobietami i mężczyznami w polskich rodzinach pozostaje wyraźnie nierówny. Kobiety nadal wykonują zdecydowanie więcej prac domowych niż ich partnerzy, a nierówności te mają dalekosiężne skutki nie tylko dla życia rodzinnego, ale także dla decyzji o posiadaniu kolejnego dziecka. Takie wnioski płyną z nowego raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego, który na podstawie szerokich badań wykazał, że satysfakcja z podziału tych obowiązków jest silnie powiązana z chęcią powiększenia rodziny.

map/ osz/